JEZIORO ŚWIĘTE
Położenie domu kilkadziesiąt metrów od jeziora przesądziło 25 lat temu o wyborze tego miejsca na wakacyjną atrakcję dla mojej rodziny. Bo jezioro Święte samo w sobie stanowi atrakcję i to niezwykle tajemniczą.
Według przekazów lokalnych w okolicy znajdował się Święty Gaj i miejsca kultu Słowian. Sama nazwa jeziora wskazuje na obecność ośrodków kultu religijnego i stanowi pomnik bardzo dawnych czasów pogańskich. Nie wiemy dla jakich powodów malutkie 1,7 ha jezioro ale najwyżej położone w okolicy (90 m nad poziomem morza) oczko wodne nazwano świętym i ustanowiono go obiektem kultury religijnego. Być może zdecydowała to jego dość rzadko spotykana cecha zwana bifurkacją.
Bifurkacja jeziora to wypływ cieków, które odprowadzają z niego wody do różnych dorzeczy. Występuje w przypadku, gdy zlewnia jeziora leży w pobliżu działu wodnego. Polega ona tutaj na odpływie wód jeziornych do dwu różnych zlewni, na północ do Drwęcy poprzez jezioro Sobieraj i Konotopie i dalej, na południe do Złotopolnicy i Mieni. Dodatkową rzadkością jest brak widocznego dopływu. Jeziorko jest zasilane wodami źródlanymi z pobliskiego dominującego nad horyzontem zachodnim płaskowyżu Trzebiegosz.
Z jeziorem Świętym wiąże się jeszcze jedna legenda. Miejscowi podają, że w dawnych czasach nad przeciwległym brzegiem stał kościół. W wyniku niestabilności gruntu osunął się do jeziora i dlatego nazwano go Świętym.
Co ciekawe w latach pięćdziesiątych XX wieku z pobliskich torfowisk wykopano lichtarze kościelne.
Pochodzenie nazwy, z całą pewnością jest jednak starsze niż chrześcijaństwo na tych terenach.
Dlaczego?
Bo ,,święte” w chrześcijaństwie to nazwa zarezerwowana dla miejsc związanych z sakrum.
Ponadto, jak podają źródła*, w Trzebiegoszczy po drugiej stronie jeziora stał posąg bóstwa pogańskiego z IX-X wieku. Można przypuszczać, że jak to było w zwyczaju, kościół (pierwsze koscioły były niewielkimi drewnianymi budynkami) powstał na miejscu kultu pogańskiego.
*Jankowo, Trzebiegoszcz i okolice w drugim tysiącleciu po Chrystusie – autor Teofil Piotrkiewicz
Beata Choroszyńska
Podróz w Milczeniu © 2022
Zostaw komentarz